زنجيرهاي دوچرخه از چند جفت صفحات خارجي و داخلي از جنس فولاد ساخته شدهاند كه توسط پرچهايي به يكديگر متصل گشتهاند. هر جفت صفحه داخلي توسط يك غلطك از يكديگر جدا شده و استوانه (ميخ) پرچ، خیلی محکم ميان دو صفحه خارجي پرس شده است. اين استوانه، آزادانه در محور صفحات داخلي و غلطك ميچرخد.
همه زنجيرهاي دوچرخه مدرن با استاندارد «گام نيماينچي» ساخته شدهاند، به اين معني كه فاصله اسمي هر ميخ پرچ با ميخ پرچ بعدي، نيماينچ است. دندانههاي خودرو نيز براي پذيرش زنجيرهاي دوچرخه، با همين استاندارد نيماينچي تعبيه شدهاند. با اينحال، نكته مذكور به اين معني نيست كه همه مدلهاي زنجير از همه توليدكنندگان با يكديگر قابل تعويض هستند.
دو نوع اصلي از زنجيرهاي دوچرخه وجود دارد:
-1زنجيرهاي تكسرعته
-2زنجيرهاي دندهاي
1-زنجيرهاي تكسرعته
زنجير تكسرعته متداول، براي دوچرخههايي با يك خودرو روي طبق قامه و خودروي ديگري روي چرخ، طراحي شده است. پهناي ميخ پرچ در اين زنجيرها بهطور اسمي، يكهشتم اينچ يا 3.3 ميليمتر است. زنجيرهاي تكسرعته براي انتقال روي مجموعه خودروهاي متعدّد در عقب دوچرخههاي دندهاي طراحي نشدهاند.
2- زنجيرهاي دندهاي
زنجير دوچرخههاي دندهاي براي حركت از يك خودرو به خودرو ديگر طراحي شدهاند و در استانداردهاي طراحي متفاوتي عرضه ميشوند. در هنگام انتخاب يك زنجير، اولين نكتهای که باید به آن توجّه کرد، تعداد خودروهاي عقبي دوچرخه است. مجموعه خودروهاي عقبي با 5، 6، 7، 8، 9، 10، 11 و 12 خودرو ساخته شدهاند. با افزايش تعداد خودروهاي توپي چرخ عقب، فاصله ميان خودروها كاهش مييابد؛ درنتيجه، با افزايش تعداد خودروهاي عقب، زنجيرها بايد باريكتر شوند.
زنجيرهاي دندهاي، «زنجير سه سيودوم اينچي» ناميده ميشوند. البته اندازهگيري مذكور واقعي نيست زيرا ممکن است زنجيرهاي دندهاي مدرن اندازه متفاوتي داشته باشند.
دوچرخه هایی که دنده های آنها در داخل توپی چرخه عقب تعبیه شده اند، زنجير آنها همچنان يك زنجير تكسرعته نامیده ميشود. اين زنجيرها با نام زنجير يكهشتم اينچي نيز شناخته میشوند. طول ميخ پرچ در زنجيرهاي يكهشتم اينچي تقريباً 9 ميليمتر است.
علاوه بر كاركرد زنجير روي خودروهاي عقب و شانژمان، زنجير بايد با طبقهاي قامه جلو نيز سازگار باشد. طبقهاي قامه نيز براي سرعتهاي گوناگوني طراحي شدهاند تا شاخصی را براي استفاده از زنجيري با پهناي مناسب ارائه کنند. فاصله میان طبقهاي قامه جلويي براي يك سيستم زنجير 8 يا 9 سرعته، نسبتاً عريض خواهد بود. استفاده از زنجير باريك 10 يا 11 سرعته ممکن است به گير کردن بین دو طبق قامه در طول فرآيند تعويض دندهها منتهي شود.
توليدكنندگان سيستم دنده، زنجيرهاي خود را براي كار با طبق، خودروهاي عقب و سردندهها به شکل يك سيستم طراحي ميكنند. زنجيرها، شكل صفحه جانبي، اندازهها و ارتفاعهاي گوناگوني دارند.
KMC یکی از شرکت های تایوانی بزرگ تولید زنجیر در همه رده های خودرو از 7-8-9-10-11 تایی می باشد. زنجیر KMC Z-99 از زنجیرهای فوق العاده این برند می باشد که 9 تایی است، به این معنا که باید خودرو عقب دوچرخه حتما 9 تایی باشد. می توان از شانژمان های 9 تایی دیگر، استفاده کرد. این زنجیر برای رشته BMX مناسب است و برای دوچرخه های تاشو نیز استفاده می شود.
قفل زنجیرهایی که بسته می شوند معمولا می توانند کشویی و یا پینی باشند. قفل زنجیرهای کشویی به راحتی جا می افتد و در دوچرخه های رده بالا بکار می روند ولی برای بستن قفل زنجیر پینی حتما به آچار زنجیر نیاز است که پین داخل زنجیر جا بیافتد.
جنس زنجیر می تواند از استیل و تیتانیوم نیترات باشد. در زنجیرهای رده بالا از وانادیوم نیز استفاده می شود.
نظرات